Bijna al mijn collega’s, waarmee ik samenwerk, spreken geen Nederlands. Ook voor hen was dit boek bedoeld, maar hoe zou ik het voor hen vertaald kunnen krijgen? Ondanks dat ik een groot deel van de dag Engels spreek, is het niet mijn moedertaal. Een vertaling door een vertaalbureau viel buiten het budget, dus moest ik zelf aan de slag.
Allereerst heb ik de tekst door de vertaaltool DeepL laten omzetten naar het Engels. Dat leverde verrassende resultaten op. Het positieve is dat DeepL ongelooflijk snel is. Binnen vijf minuten was de complete tekst vertaald. Het tweede goede nieuws is dat de lay-out bijna volledig behouden bleef. Je laat een Word-document vertalen en het komt compleet met vertaalde opmaak terug. DeepL levert goed werk: het is een absoluut begrijpelijke tekst.
Toen ik echter beter keek, zonk de moed me in de schoenen, want het las niet echt natuurlijk. Vooral de Nederlandse uitdrukkingen en woordspelingen gaven problemen. “Joost mag het weten” is moeilijk te vertalen, maar ook het verhaal waarbij mijn baas me een lijntrekker noemde, kwam in het Engels niet echt goed uit de verf. Dat was allemaal nog tot daar aan toe, maar ook de woordvolgorde en de woordkeuze waren meestal wat te letterlijk uit het Nederlands vertaald. Handmatig en met behulp van ChatGPT ben ik net zo lang aan de slag gegaan tot er een tekst was waarvan stond wat ik bedoeld had en waar ik zelf tevreden over was. Soms was het echt puzzelen om een oplossing voor een typisch Nederlandse situatie te vinden.
Om te weten of het ook daadwerkelijk goed Engels was, heb ik een Amerikaanse redacteur naar het boek laten kijken. Tot mijn grote verbazing kwam de tekst met minder correcties terug dan ik voor de Nederlandse variant heb moeten verwerken. Met dank aan alle digitale hulpmiddelen! Voor de grap heb ik de oorspronkelijke DeepL-tekst nog eens vergeleken met de uiteindelijke geredigeerde tekst. Het ziet rood van de correcties. Meer dan tachtig procent van de zinnen is in de loop van het proces aangepast, maar goed, ik heb de DeepL-vertaling wel als basis gebruikt.
Het nadeel van zelf vertalen was dat ik Engels niet op moedertaalniveau beheers, maar het voordeel was wel dat ik de tekst van het boek kende en dus wist welke boodschap ik wilde overbrengen.
Correcties van Nicole, mijn redacteur, zijn verwerkt, de lay-out is in orde gemaakt, ISBN is geregeld, de drukproef is binnen en… klaar. Pff, wat een gedoe. Respect voor professionele vertalers, voor wie dit dagelijks werk is.